मे 1, 2025

एका मैत्रीचं थडगं

आपल्या समाजात एका व्यक्तीला दुसरी व्यक्ती आवडते एवढं एक कारण मैत्री होण्याकरता पुरेसं नसतं, जेव्हा त्यातली एक व्यक्ती पुरुष आणि दुसरी स्त्री असते आणि त्यातलं कोणीही विवाहित असतं. अश्या मैत्रीकरता ‘गळचेपी’ हे एकच अंतिम सत्य असतं.

ती वेंटिलेटरवर आहे
अंहं.. कोण नाही, काय असं विचारा
एक मैत्री, एक सुंदर मैत्री
मला माहीत आहे, आयुष्यापेक्षा मोठं काहीच नसतं 
पण काही गोष्टी आयुष्याला अर्थ देतात
त्यातलीच ही एक
अवचित आयुष्यात आली, वाढत गेली, सवय लावली आणि एक दिवस..
खुंटली!
एप्रिल 7, 2025

न वटलेला चेक

जागतिक आरोग्यदिनाच्या शुभेच्छा! शारीरिक आरोग्याइतकंच, किंबहुना थोडं जास्तच महत्त्वाचं मानसिक आरोग्य असतं. स्वतःच्या आणि इतरांच्या अपेक्षा पूर्ण करत असताना जेव्हा संकटं घेरतात तेव्हा मनाला उभारी देण्याकरता कुणीतरी पाठीवर हात ठेवून लढ म्हणणंही पुरेसं असतं..

बागेमध्ये बसला होता चुरगळलेला वेश
चेहरा होता उदास होते अस्ताव्यस्त केस
तरूण होता मनात त्याच्या विचार होते घोळत
स्वत:शीच बोलत होता हात होता चोळत
वृद्ध पाहात बसला होता जवळच बाकावर
जाऊन त्यास म्हणाला तरूणा स्वत:ला सावर
शून्यात नजर लावून तरूण म्हणे सावरू कसा
नोकरी गेली माझी त्याचा दाटून आला घसा
खिशामधून चुरगळलेला कागद काढला एक
आज मिळाला फुल अॅण्ड फायनल सेटलमेंटचा चेक ॥
मार्च 8, 2025

प्रेम – त्याचे आणि तिचे

आंतरराष्ट्रीय महिलादिनाच्या हार्दिक शुभेच्छा! दशकानुदशकांच्या सूक्ष्म आणि तपशीलवार चिकित्सेनंतर अस्मादिक काही निष्कर्षांपर्यंत येऊन थडकले आहेत. त्या निष्कर्षांवर आधारित हे एक स्वल्पचिंतन..


मुंग्यांच्या वारुळासारखं पुरुषांचं प्रेम असतं
जे प्रत्येक सावध-बेसावध सावजावर तुटून पडतं
सावजाच्या रंग-रूप-आकाराचे त्याला विधिनिषेध नसतात
कारण पुरुष प्रेमात पडतात आणि बायका प्रेमात उतरतात ॥

बायकांचं प्रेम म्हणजे मात्र जणू बिबट्याची शिकार
आधी पूर्णपणे हेरतात रंग-रूप आणि आकार
सावजाचे सावज बनण्याकरता काही नियम असतात
कारण पुरुष प्रेमात पडतात आणि बायका प्रेमात उतरतात ॥

ही कविता यूट्यूबवर https://youtu.be/PW79oDdP2MU ह्या ठिकाणी ऐकता येईल.
फेब्रुवारी 3, 2025

बाटलीतला राक्षस

लहानपणीची बाटलीतल्या राक्षसाची गोष्ट आठवतेय ना? परीकथेतला राक्षस परीकथेतच राहायचा ते बरं होतं. पण आता एक बाटलीतला नवीनच राक्षस मानवाने बाहेर काढला आहे. त्याच्या कामाचा आवाका परीकथेतल्या राक्षसासारखाच आहे ज्याचा आता आपल्याला त्रास व्हायला लागला आहे. परीकथेतला राक्षस माणसाच्या चातुर्याने परत बाटलीत गेला. हा राक्षस मात्र माणसापेक्षा जास्त चतुर आहे.. त्याची ही गोष्ट.

एका मोठ्या कंपनीची ही बातमी आहे आतली
त्या कंपनीच्या एका एम्प्लॉयाला सापडली एक चमत्कारी बाटली ॥

आतून एक राक्षस निघाला उघडताच झाकण
म्हणाला कैक युगं करत होतो मी ह्या बाटलीची राखण ॥

काम करण्याचा माझा अचाट आहे आवाका
कोणतंही आणि कितीही काम सांगा फक्त एक नियम याद राखा ॥

मी थकत नाही ना कंटाळत ना झोप मला ना भूक
कामाशिवाय मला ठेवण्याची मात्र तू कधीही करू नकोस चूक ॥

ही कविता यूट्यूबवर https://youtu.be/Hexr70V6ivI ह्या ठिकाणी ऐकता येईल.
जानेवारी 4, 2025

चविताक

सांकेतिक भाषा ही फक्त हेरखात्याची मक्तेदारी आहे असं कुणी सांगितलं? अगदी लहानपणी, शाळेत असतानाही सांकेतिक भाषा वापरल्या जातात. आम्ही मित्र मित्र अशीच ‘च’ची भाषा वापरायचो. मी आजही ही भाषा समजू शकतो, बोलू शकतो. तुमची होती का अशी एखादी सांकेतिक भाषा?

चशीअ चकए चषाभा चहेआ चलाति चहीना चडतो 
चैकुनअ चक्कीन चम्हीतु चटबो चलालघा चंडाततो ॥

{अशी एक भाषा आहे तिला नाही तोड 
ऐकून नक्की तुम्ही बोट घालाल तोंडात ॥}

ही कविता यूट्यूबवर https://youtu.be/DqFtusxacyU ह्या ठिकाणी ऐकता येईल.
डिसेंबर 4, 2024

खिडकी

शहरांच्या पसरण्याला एक सीमा असते. ही सीमा गाठली की मग शहरं उंचीने वाढू लागतात. दहा, तीस, सत्तर मजली इमारती. आणि मग अश्या इमारतीतील घराच्या खिडकीतून दिसतात त्या फक्त इतर खिडक्या. भावनाविरहीत, व्यक्तीनिरपेक्ष, भौमितीय खिडक्या..

नवी भव्य ती इमारत कित्येक लोक वसले
आयुष्य मात्र त्यांचे खिडकीत नाही दिसले ॥

आयुष्यभर शिदोरी जमवून घर मिळाले
ते कष्ट दो जीवांचे खिडकीत नाही दिसले ॥

परदेशी पुत्र आपुल्या मातापित्यास विसरी
कारुण्य जोडप्याचे खिडकीत नाही दिसले ॥

ही कविता यूट्यूबवर https://youtu.be/DqFtusxacyU ह्या ठिकाणी ऐकता येईल.
नोव्हेंबर 1, 2024

बावळट

मराठी माध्यमाच्या शाळेतून इंग्रजी माध्यमाच्या महाविद्यालयात गेल्यावर कानावर पडण्याऱ्या भाषांच्या कक्षा वाढल्या. नोकरी लागल्यावर काही राष्ट्रीय तर काही आंतरराष्ट्रीय भाषांची त्यात भर पडली. ह्या भाषांची समाज जरी मर्यादित असली तरी एका बाबतीत माझं मत ठाम होत चाललं आहे. ‘बावळट’सारखा अपमानजनक शब्द दुसऱ्या कोणत्याही भाषेत नसावा..

वाच्य-अर्वाच्य शिव्यांचा मराठीत तुटवडा नाही 
पण ‘बावळट’सारखा खजील करणारा दुसरा शब्द नाही ॥

हायवेवर माझ्या पुढे जाणारा म्हणतो बावळट रात्री पोहोचेल 
हायवेवर माझ्याहून हळू जाणारा म्हणतो बावळट नक्कीच मरेल 
आठदहा मिनिटांच्या फरकाने जो तो पुण्यास जाई 
पण ‘बावळट’सारखा खजील करणारा दुसरा शब्द नाही ॥

ही कविता यूट्यूबवर https://youtu.be/OlPerJvvux4 ह्या ठिकाणी ऐकता येईल.
ऑगस्ट 21, 2024

एकमत

‘जात नाही ती जात’ हे साचेबंद वाक्य कितीही घासून गुळगुळीत झालं तरी ते कालबाह्य होणार नाही काळजी आपण निगुतीने घेतो. नवीन शेजारी असो, नवीन सहकर्मचारी असो किंवा अगदी स्वतःचं फक्त पहिलं नाव लावणारी एखादी अभिनेत्री असो.. त्यांचं आडनाव समजेपर्यंत आपल्याला अगदी चैन पडत नाही. त्यामुळे मग लग्नाच्या बाबतीत तर विचारायलाच नको. उपहासपूर्ण लेखनाकरता प्रसिद्ध हिंदी लेखक हरीशंकर परसाई ह्यांच्या एका कथेवर आधारित ही कविता..

रामरावांचा मुलगा होता शामरावांची मुलगी 
पडले प्रेमात एकमेकांशिवाय नव्हतं करमत 
दोघांच्याही पित्यांना ही पटणार नव्हती सलगी 
कुठल्याच गोष्टीत त्या दोघांचं होत नसे एकमत ॥

असल्या गोष्टी लपत नसतात कळलंच एका रात्री 
रामराव आणि शामरावांवर कोसळला जणू पर्वत 
आपलीच जात श्रेष्ठ होती दोघांनाही खात्री
कुठल्याच गोष्टीत त्या दोघांचं होत नसे एकमत ॥

ही काव्यकथा यूट्यूबवर https://youtu.be/K01l3OjdMwA ह्या ठिकाणी ऐकता येईल.
मे 5, 2024

नग्न सत्य

एकोणिसाव्या शतकाच्या पूर्वार्धातील एका युरोपीय दंतकथेनुसार एकदा सत्य आणि असत्याची भेट झाली. त्या भेटीवर आधारित चित्रकार जाँ लिआँ जेरोमने काढलेलं ‘Naked Truth’ नावाचं चित्रही जगप्रसिद्ध आहे. सध्या आपल्या देशात जो वाचाळ धुरळा उडवला जातोय त्या पार्श्वभूमीवर ही दंतकथा तुम्हाला सत्यकथा वाटली तर त्यात नवल नाही..

सत्याच्या भेटीस एकदा आले पाहा असत्य
रीतीनुसार सत्यही करी असत्याचे अतिथ्य
जुनी गोष्ट आहे तरीही ऐकुनी एकदा पाहा
सत्यामध्ये ह्या गोष्टीच्या लपले मोठे तथ्य ॥

ही कविता यूट्यूबवर https://youtu.be/sqoiHiaXEtY ह्या ठिकाणी ऐकता येईल.