कविता

विचार

'Cogito ergo sum' अर्थात 'माझं अस्तित्व माझ्या विचार करण्याच्या क्षमतेवर अवलंबून आहे' हे रेने देकार्त ह्या थोर फ्रेंच तत्ववेत्त्याचं विधान पाश्चिमात्य तत्वज्ञानाचा पाया मानलं जातं. आणि विचारांना मूर्त स्वरूप देण्याकरता कवितेएवढं दुसरं प्रभावी साधन नसेल. त्यामुळे माझ्या काही कविता माझ्या विचारांवर आधारित आहेत.

ऑक्टोबर 2, 2015

चांगलं तेवढं घ्यावं

थोर व्यक्तींच्या व्यक्तिमत्वाचं विश्लेषण करण्यात काही वावगं नाही. मात्र ते करताना त्यांच्या केवळ त्रुटी दाखवून देऊन आपलं पुरोगामित्व सिद्ध करणं ह्यात काही अर्थ नाही. थोर व्यक्तींना थोरपण ज्या गुणांमुळे लाभतं तेवढे गुण घावेत, त्याचं अनुसरण करण्याचा प्रयत्न करावा आणि बाकी सारं सोडून द्यावं...

हाताला बोचले की चिडून प्रत्येकाला वाटे
किती क्लेशदायक आहेत हे गुलाबपुष्पाचे काटे
आपण रंगसुवासाचं अद्भुत मिश्रण पाहावं
     प्रत्येकाकडून चांगलं तेवढं घ्यावं

दुर्गुणांचा विचार करणं सोडावं
     प्रत्येकाकडून चांगलं तेवढं घ्यावं
ऑगस्ट 7, 2015

युधिष्ठीर आणि दुर्योधन

'सर्वसाधारण नागरिक भ्रष्टाचारामुळे भरडला जात आहे' ह्याबाबत सर्वांचं एकमत आहे. पण अनेकदा सर्वसाधारण नागरिकाला भरडणाराही एक सर्वसाधारण नागरिकच असतो असा अनुभव येतो. भ्रष्टाचार म्हटलं की आपण लगेच राजकारण्यांच्या नावाने बोटं मोडतो पण नीट डोळे उघडून पाहिलं तर आजूबाजूला प्रत्येक पातळीवर भ्रष्टाचार सुरु असल्याचं जाणवतं. मग भ्रष्टाचाराचं समूळ उच्चाटन व्हावं असं नक्की कोणाला वाटतंय? . . .

रिक्षाचालक दुर्योधनाने मीटरमध्ये केला होता फेरफार
युधिष्ठीर कारकून जेव्हा रिक्षाने स्टेशनवरून घरी गेला

कारकून दुर्योधनाने कार्ड देण्यापूर्वी चहापाण्याकरता पैसे मागितले
युधिष्ठीर पोलीस जेव्हा रेशन कार्ड बनवायला गेला

पोलीस दुर्योधनाने गाडी अडवून लाच मागितली
युधिष्ठीर डॉक्टरची गाडी जेव्हा चुकून सिग्नल तोडून पुढे गेली

ही कविता यूट्यूबवर https://youtu.be/pCaVDvsMjP4 ह्या ठिकाणी ऐकता येईल.
जुलै 17, 2015

मत्सर

अमेरिकेतील एका संशोधनानुसार सामाजिक माध्यमांवर (social media) अतिरिक्त वेळ घालवणाऱ्या व्यक्तींना एक प्रकारच्या न्यूनगंडाची बाधा होते. सामाजिक माध्यमांवरील ओळखीच्या इतर सर्व व्यक्ती पराकोटीच्या सुखात नांदत आहेत असं चित्र त्या व्यक्तीच्या डोळ्यांसमोर उभं राहतं. ती व्यक्ती स्वतःसुद्धा इतरांना तसंच भासवायचा प्रयत्न करत असली तरी कुठेतरी मनात स्वतःबद्दल कमीपणा बळावू लागतो. तुमच्या बाबतीत असं घडतं का?

त्या कुणाला आप्त-मित्रांच्या मृत्यूचा शोक नसतो
कारण कुणी मुळात आजारीच पडत नाही
सर्दी नाही खोकला नाही ताप नाही जुलाब नाही
कावीळ नाही नागीण नाही कॅन्सर नाही एड्स नाही

प्रत्येक जण सुसंस्कृत कुणी अपशब्द वापरत नाहीत
बायकोला मारणं सोडा साधं तिच्याशी भांडतही नाहीत
आईवडिलांची सेवा करतात मुलांचे पापे घेतात
सगळ्यांचे वाढदिवस साजरे करतात

ही कविता यूट्यूबवर https://youtu.be/4YG0m3GMx24 ह्या ठिकाणी ऐकता येईल.
जून 19, 2015

वीकएंड

फार फार पूर्वीचे मध्यमवर्गीय म्हणे सिनेमे बघणं, आप्त-मित्रांच्या भेटीला जाणं, खरेदी करणं, मुलांचा अभ्यास घेणं, रेडिओ ऐकणं वगैरे गोष्टी आठवड्यातील कोणत्याही दिवशी करायचे. मग हे ३० / ४० / ५० वर्षांपूर्वीचे मध्यमवर्गीय आदिमानव वीकएंडला करायचे तरी काय?

नवीन काही घडत नाही तसाच दिवस सरे
     अनुभव एवढा मोठा माझा शत्रू तोच ठरे
रोज रोज कंटाळवाणं काम तेच तेच
     लोक तेच तेच आणि तेच तेच पेच

आठ वाजले तरी काम सोडत नाही पाठ
     दिवस ढकलतोय बघत वीकएंडची वाट
मे 15, 2015

कायदा पाळणारा गाढव

तुम्ही वेळेवर कर भरता का? तुम्ही वाहतुकीचे नियम पाळता का? तुम्ही दुकानांत वस्तूंच्या पावत्या मागता का? तसं असेल तर तुम्ही गाढव आहात . . . दचकू नका. आपल्या देशात, जिथे जास्तीत जास्त कायदा मोडणाऱ्याला हुशार किंवा चतुर समजलं जातं, तिथे दुसरं काय म्हणणार?

आयुष्यभर झुरतोय घ्यायला घर मोठं
त्याने मात्र खोली बांधली जिथे अंगण होतं
तरीही घरपट्टीला उशीर झाला तर मीच घाबरतो
कारण,  कायदा पाळणाराच शेवटी गाढव ठरतो

लहानपणापासून ऐकत आलो आहे बात
कायद्याचा म्हणे भारी लांब असतो हात
पण हा हात कायदा मोडणाऱ्यांना कधी धरतो?
कारण, कायदा पाळणाराच शेवटी गाढव ठरतो
मे 1, 2015
Mokala Vel

मोकळा वेळ

हल्ली आपल्यातील बहुतेकांचा दिवस जातो संध्याकाळ होण्याची वाट बघण्यात, आठवडा जातो शनिवारची वाट बघण्यात, वर्ष जातं त्या एका पंधरा दिवसांच्या सुट्टीची वाट बघण्यात. मात्र ती संध्याकाळ, ते शनिवार, रविवार, ती सुट्टी जेव्हा येते तेव्हा तरी आपल्याला मोकळा वेळ मिळतो का?

तुम्हाला हल्ली मोकळा वेळ मिळतो का?
मोकळा म्हणजे खरोखर मोकळा
लहानपणी मुंग्यांची रांग बघण्याकरता मिळायचा . . . तसा
शाळेत उन्हाळ्याच्या सुट्टीत वाळत घातलेल्या पापडांची राखण करताना मिळायचा . . . तसा
कॉलेजच्या दिवसांत स्टेशनवरून घरी रमत गमत पायी येताना मिळायचा . . . तसा